LAAM CU A NUAM Rev.
Ngun Cung (GS, MABC)
=========================
Laamnak Biakinn
ah kaa pum
Kum 1998 hrawng ZTC, atu CCIT, Falam Bible
sianginn kan kai lio ah a si. A rau ngai
cang. Caan tawi Gospel team kan kal i Immanuel Baptist Church, Kalay ah Kum
Thar zan kan i pum. Mandat nganpi an sak. Pulpil cungah caan hmangtu an kai rih
lo. Kannih cu minung 8 kan si i mandat vampang ri ah ṭhutdan sau ah kan ṭhu.
Khrihfa hlabu fung khat kan sa. Kan sakmi hla cu ka philh cang. Nutung pahnih
nih laam an thawk. Duhsah tein a laammi cu an i chap. An thawkka ah cun anmah
dirhmun te ah an laam. Caan a sau deuh cun an vak, an tli, an le. Mandat chung
an cul dih. Nutung pakhat hoi cu nausem aa puak i a fa cu a thlak dengmang. Mi dang
nih an cawipiak manh. Cawipiak manh hna hlah sehlaw a fasem cu cei lak in a
thlak men hnga.
Hla bu fungkhat
cu ngol hngal lo cun kan sak i kan dir zungzal ve ko. A laammi pawl cu kan ke
hram ah an tli an le. An kan lamh pah, an kan hnor pah. Puan hme tete in kan
khuk le kan ngal hrawng an kan tuk. An kan en pah. Zeitluk an kan en zong ah
kanmah dir ning cun kan dir ko. Laam kan i tim lo. Cu hnu cun pulpit cungah an
kai i an laam. An pulpit a feh rumro caah a kiak lo. Pulpit caan hmangtu ṭhutnak le vampang kar in an i
tenh. Torh lo ah hlasak cu an ngol i pumhnak cu kan thawk khawh. Mah cu tan cu
a laammi sin ah kaa pumh hmasa bik le a donghnak a si.
Ka laam ve tawn
Kan tlanval ka
hrawng ah ngaknu, tlangval a phuphu in
tlangkai le tiva kal a rak tam ngai. Khetset le soundbox i ken, social tuah
le laam cu a nuam taktak. Ṭhal khat chuah i tlangkai le tiva kal lo ding cu
ruah khawh a rak si lo. Thazaang um lio ah cun thlan chuak cicek in laam cu
ngol hmanh kan rak siang lo. Atu ah cun tlangkai le tiva kal i social tuah le
laam cu a um ti lo.
Nupi ṭhit le arsa thah puai tuah cu chim lo
ngaknu tlang val a fukfanmi, a tlizaammi an um i zan sathluak chuan hmanh ah
zei khua dei laam a rak si. Mino nih buh le sa ei nak hmanh in zan khua dei
laam cu i ngaih deuh a si. Zu mawng nawn tein a dingmi ca hoi ah cun kui le
laam cu a nuam taktak. Aa ṭhi-ummi kan lawmhpi hna ti phun in kan rak ruah nain
kanmah diriam deuh a rak si ko. Laamnak ah kan rak uar ngaingaimi hla cu “By
the river of Babilon” a rak si. A sullam a hngalmi aho hmanh kan rak um lo. A
sullam nakin a tlo le tlo lo tu kha biapi ah ruah a si. Khuate lei inn ṭiaṭai
lo hoi cu zeitik dah a pur lai ti awk in kan rak hninh. Tarnu tarpa nih cun inn
hi laamnak ah cun an rak siang bak lai lo. Kan siang lo tiah an chim ngam lo
bia a si ko lai. Atu ah cun ṭhit-um puai zong ah laam a um ti lo. Kan fim deuh
cang caah maw a si hnga. Biaknak le Pathian thangṭhatnak tu ah laam a laar
chin.
Bible Chung
Laamnak cheukhat
1) Moses cu Sinai
Tlang ah saupi a rau. Israel mi nih Aron cu
Moses hi zei a can kan hngal lo. A kan hruaitu ah pathian kan serpiak
tiah an ti. An tumbul cu Aron nih a tit
i cawfa a ser. Hihi nan pathian a si tiah a ti hna. Moses cu tlang cung in a ṭum
tikah Israel mi an laam kha a hmuh i a thin mei alh in a alh. “Moses cu riah
hmun pawng kha a phan i cawfa le minung a laam len ko mi kha a hmuh hna
tikah a thin a hung ngaingai. Aa putmi lungtlap kha a hlonh hna i tlang hram ah
khan a den hna (Exo. 32:19)”.
2) Jepthah nih
Bawipa sin ah “Ammon mi cu ka kut chung ah na ka pek hna ah cun teinak he ka
kir tikah keimah don awk ah ka inn in a chuakmi poh cu Bawipa ta a si lai i
khanghthawinak ca ah ka pek lai” tiah a ti. Jepthah cu Mizpah in a inn ah a
tlung i, a fanu cu amah don awk ah khuang tete le laam he a hung chuak
(Biaceihtu.11:34). Cucu Jepthah nih a hmuh tikah “Aize, ka fanu na ka niamter
ngaingai ai, keimah ca i harnak petu ah na cang ai...” tiah a ti.
3) Obededom inn khan
David khua ah lunglawmhnak in Pathian kuang kha an ratpi. “Bawipa kuang kha
David khua i a luh lio ah Saul fanu Mikhal nih khan thlalangawng in a hei zoh i
Siangpahrang David cu Bawipa hmai i a laam le a hlawh len ko kha a hei
hmuh i a lungchung in a nihsawh (2Samuel. 6:16)”.
4) “Tuchan mi hi
zei he dah kan tahchunh hna hnga? Chawdawr tlang i lente aa celhmi ngakchia ko
khi an lo, ka ti. Nupi ṭhitnak hla kan in tumpiak hna, asinain nan laam duh
lo. Mithi ṭahnak hla kan in sakpiak hna, asinain nan ṭap duh fawn lo,” tiah an
hauh hna (Mat. 11:16-17; Luk. 7:32).
5) Tipil petu Johan nih Herod cu “Na nau nupi
Herodias nangmah ca i na ṭhit cu a ṭha lo” tiah a ti caah Johan cu thong ah a
thlak. Herodias nih a lung chung in a
uam i Johan cu thah a duh nain Herod nih a donh caah a that kho lo. Herod nih
Johan cu a ṭih. Herodias nih Herod chuah ni kha caan ṭha ah a lak.
“Herodias fanute kha a rung lut i a laam
i Herod le a sawmmi bawi hna cu an lung a ton ngaingai hna. Siangpahrang
nih ngakchia nu cu na duhmi poh ka hal, kan pek lai tiah a ti... Ngakchia nu
nih a nu cu zeidah ka hal lai tiah a ti i, a nu nih “Tipil petu Johan lu” tiah
a ti (Mar. 6:22f; Mat. 14:1-12; Luk.9:7-9)”. Cu ti cun tipil petu Johan lu cu an tan.
6) Hi vialte hi kan
i zohchun awk ca ah an si, thil ṭha lo an rak duh bantuk in duh ve lo awk ah
ralrin a kan petu le an lak i a cheu nih siasal an rak biak bang in biak ve lo
awk ah ralrin a kan petu ding an si. Cathiang nih a ti bantuk in, “Cu mi hna cu
ei awk le din awk ah an ṭhu i laam awk ah an tho”(1 Kor. 10:6-7).
A cunglei i kan
hmuhmi Bible cacang ah hin laam biafang le a laammi hna kong kan hmuh. An
laamnak a ruang kan zoh tikah Pathian thangṭhat le Pathian sunpar peknak ah a
laammi an si lem lo. Laamnak nih a chuahtermi zong thilṭha pakhat hmanh kan hmu
lo. Israel mi sui cawfa hram i an laam cu Pathian hnu chit laam a si i Moses
thin hunnak, lungtlap khuainak a si. Jepthah fanu laamnak nih Jepthah ngaih a
chiatter. Siangpahrang David laam cu Saul fanu nih a lungchung in a nihsawh.
Herodias fanute laam cu Johan lu tannak a si.
Abraham cu
zumhnak ah kan pa a si. Zumhnak cu tuahsernak in a langhter i Pathian lung a
ton. A laam bal lo. Profet hna nih nuncan zia le Pathian thangṭhatnak tampi an
kan cawnpiak. An laam bal lo i laam an kan fial bal lo. Jesuh nih tuah ding
tuah lo ding a bia in siseh, a nuncan in siseh a kan cawnpiak. Laam u tiah a
kan ti bal lo. A laam bal fawn lo. Paul, Peter le lamkaltu dangdang hna zong
nih laam an kan cawnpiak bal lo. An laam bal ve fawn lo.
Kan laam nih
hin Pathian thang a ṭhatter deuh in Pathian sunparnak a langhter deuh lem lai
lo dah. A laammi zong thazaang kan la deuh in kan zumhnak a fek deuh hlei fawn
lai lo. Kanmah keel si dawh a si ko. Keimah ka laam ruang ah aho ngaingai nih
Pathian ṭhatnak le sunparnak an hmuh deuh lai tiah kan ruah awk a si lo.
Pathian thangṭhatnak ah rethei in kan
laam tawn hi kanmah diriamhnak deuh a si ko. Laam cu a nuam nain rian hlei a
si. Bible cawnpiakmi zong a si lo.
A cung cabia hi HBA
Hmurka Vol. 18 No. 3 August (Hniang), 2020 ta a si.
EmoticonEmoticon