Salm 40
Thangṭhatnak Hla
(Slm 70.1-5)
David Hla
1BAWIPA bawmhnak cu ka hngak
lengmang i
a donghnak ah ka aunak cu
a ngaih i a theih.
2Ṭih a nungmi khor chung khan
a ka chuah.
Nawncek khor chung khan
a ka chuah
him tein lungpi chungah khan
a ka ṭhuṭer i
fek tein a ka umter.
3Hla thar kha a ka cawnpiak,
ka Pathian thangṭhatnak hla kha
a ka cawnpiak.
Hi thil cu mi tampi nih an hmuh lai i
BAWIPA kha an i bochan lai.
4BAWIPA kha aa bochan i
siasal leiah aa mer lo i
pathian taktak a si lomi a biami hna
sinah aa fon lomi cu
lunglawmmi an si.
5Maw BAWIPA ka Pathian, nangmah nih
ka caah thil tampi na tuah;
Nangmah bantuk ahohmanh
an um lo.
Nangmah nih lam ṭhaṭha tampi khua
na kan khanpiak.
An dihlak in chim i tim ning law
a chim hmanh ka chim cawk hna
hnga lo.
6Raithawinak le pekchanhmi thil hi
na duhmi an si lo,
biaktheng cungah a pum in
khanghmi thawinak sa hi
na kan halmi a si lo,
kan sualnak thiannak ca i
raithawinak tuah zong hi
na kan halmi an si lo,
asinain nangmah nih khan
na bia kan theih khawh nakhnga
ding caah hna tu kha
na kan pek i
7cucaah cun, “Hika ah hin ka um ko;
keimah cawnpiaknak ding caah
na chiahmi cu
Nawlbia cauk chungah
an um ko.
8Ka Pathian, zeitluk in dah na duhnak
tuah cu ka duh!
Na cawnpiaknak cu ka lung chungah
kaa chiah hna,” tiah kan leh.
9BAWIPA na mi an i pumhnak ah,
na kan khamhnak thawngtha kha
ka chim.
A chim cu a ngol in ka ngol bal lai lo,
ti kha na hngalh.
10Khamhnak thawngṭha hi keimah ca
lawngah kaa chiah bal lo,
zumhawktlak na sinak le na kan
bawmhnak hi ka chim zungzal.
Na dawtnak a fekmi le zumhawktlak
na sinak hi
na mi vialte an i pumhnak ah
chim loin ka um bal lo.
11BAWIPA, ka cungah na zaangfahnak
a dong lai lo ti kha ka hngalh.
na dawtnak le zumhawktlak
na sinak nih him tein an ka umter
zungzal lai.
Bawmh Halnak Thlacam
(Slm 70)
12Harnak tam tuk nih an ka dum-
a rel in rel cawk an si lo.
Ka sualnak nih a ka phak cang i
khua ka hmu kho ti lo;
ka lu cung sam nakin ka sualnak cu
an tam deuh,
ka lung ṭhawnnak a dih cang.
13BAWIPA, ka khamh ko sawh, atu ah
ka bawm ko!
14Thah a ka zalmi kha sung cikcek
hna seh law i tuai dih hna seh.
Harnak ka inmi ruangah
aa lawmmi cu an hnulei ah
i let hna seh law
ningzak in um hna seh.
15A ka nihsawhtu pawl kha
an sunghnak nih khan lungdong
cikcek in umter hna seh!
16Nangmah sinah a rami vialte cu
lunglawm le thanuam in
um hna seh.
Na khamhnak a duhmi vialte nih,
“BAWIPA cu a lianngan hringhran ko,”
ti zungzal hna seh.
17Kei cu ka si a fak i ka re a thei,
sihmanhsehlaw BAWIPA, nangmah
nih na ka ruah ko.
Nangmah cu ka Khamhtu le
a ka Bawmtu na si-
Rau sawh hlah, Maw ka Pathian!
Hi salm cu lawmhnak a hmuhtonmi le khamhnak a hmuh lai nakding caah thla a camnak a si. A tlangpi pahnih then in phuahmi hla a si: pumpak in Pathian sinah lunglawmhnak thangthatnak (caang 1-10) le pumpak tahnak hla (caang 11-17) hna an si. Pathian nih hlan i a rak khamhnak cungah hramthlak in phuahmi thlacamnak a si; siangpahrang nih a cammi a si caah siangpahrangpa thlacamnak ti zong ah an ti.[1]
Caang khatnak: ‘Lungsau tein ka hngah’ tiah a hun timi ahhin khuavengtupa nih zinglei khua ceu aa hngahhlang bang kha a si (Slm. 130:6); Pathian khamhnak a hngahnak zong a si kho (cf. Isa. 25:9; Slm. 39:7). Hi bantuk hngahnak ahhin thil pahnih aa tongmi a um i cucu atu lio i a tuar-innak le Pathian nih zumhawktlak in a hun bawmh lai ding kha ruahchannak in hngahnak kha a si; hi bantuk hngahnak hi Pathian Biakamnak ah aa hngatmi bantuk a si (Hos. 12:6). Cuticun a aunak aw kha Pathian nih a theih piak tiah a hun timi ahhin a ṭah-aw in Pathian a nawlnak kha a theih piak ti zong in fian khawh a si.[2]
Caang hnihnak: Ṭih a nungmi khor a timi hi mithi khua a si i ti nih a khuh dihmi vawlei tang vawlei a si i cucu nawncek in a khatmi kha a si. Thihnak nih a ka kulh, a ka phaak tinak ah hmanthlakbia in a chimmi a si (cf. Job 33:30; Slm. 30:3; Jonah 2:2,7). A ka chuah a hun ti tik ah thi deng in a zawtnak chung khan damnak a hmuhnak hmanthlak kha a si (1 Sam. 2:6). Nawncek khor ti cu Sheol he hin an sullam aa khatmi a si i mithi khua pennak kha a chim duhmi a si; cu chung cun a hun chuah i lungpi cungah a thuṭer. Lungpi nih a langhtermi cu himnak kha a si (Slm. 42:9) i a kalnak lam kha a fehter. Pathian biatak cu a caah lungpi bang in a fekmi lam hmuhsaktu a si (cf. Slm. 17:5, 44:18, 73:2).[3]
Caang thumnak: Pathian nih a bawmhnak cung i aa lawmhnak kha a tharchuah; hla thar nih a hun langhtermi cu Pathian khamhnak tuanbia kha a si. Pathian khamhnak cung i mi tampi nih khuaruahhar in an i lawmhnak an tharchuahnak kha a si i hi ruangah Bawipa cu an i bochan.[4]
Caang linak le caang nganak: Pathian kilvennak chung in a chuakmi thluachuahnak ti in fian khawhmi caang an si. Miphun dang hna nih an i ngeihmi siasal asiloah pathian dang hna a biami hna cu ṭhawnnak tling an ngei lo; Bawipa aa bochan mi lawng nih lunglawmhnak tling an hmuh; a khamhnak hna cu khuaruahhar an si (cf. Slm. 104:24; 106:2; 139:17-18; Jn. 21:25). Cu bantuk thil ṭha an hmuh cu Pathian nih an caah a timhtuah piakmi hna a si. Pathian khamhnak tuanbia cu an caah a dong lomi, hmur le ka hmanh nih a chim cawk lomi kha an si.[5]
Caang ruk le caang sarihnak: Pathian nih a lawmhmi cu theihnak ding caah hna a pekmi kha nawlngaihnak ah a hman i Pathian nih a hna a pemhmi thawngin Amah sin ah an ra i Amah a thangṭhatmi kha a lawmh hna (1 Sam. 15:22-23). Pathian nih a kan pekmi hna cu Amah bia kan theih khawh nakding caah le kan lung a pem khawh nakding caah a si. Cucaah hi caang chung i ‘hna tu khan a kan pek’ a timi hi nawl ngaimi sinak ding caah a biapi taktakmi a si.[6] Raithawinak nakin Pathian duhnak tuah kha a biapi deuhmi a si kha hi caang nih hin a langhter (cf. Slm. 50:8-14; 51:16ff; 69:30ff.; Isa. 1:11ff.; Jer. 7:21.; Hos. 6:6; Amos 5:21). Pathian nih a sual raithawinak zong hi a dawtnak a lehrulnak caah a rak hal duhmi a si lo kha a langhter (cf. Mik. 6:6ff.; Rom 12:1ff). Cucaah caang sarihnak ah a hun timi cu ‘hika ah hin ka um ko’ tiah sal cu a bawipa nih a auh tik ah bia a lehnak lungput kha kan rel khawh (cf. Isa. 6:8). Cazual ti zong ah ti a simi, Nawlbia tialnak cauk kha amah cawnpiaknak ding caah a hun pek; zeitintiah Pathian duhnak kha a tuah khawh nakhnga ding caah a si (cf. Slm. 56:8).[7]
Caang riatnak: Cuticun caang riatnak ahhin Pathian duhnak tuah a duhnak kha a lungthin dihlak in a hun langhter. Hi duhnak ahhin ṭih ruang ah tuahmi a si lo i laksawng hmuh lainak ding ca zong ah a tuahmi a si lo (Slm. 1:2; 143:10). A nuncan ziaza caah siseh a lungput caah siseh Pathian nawlbia cu a caah biakhiaktu a si a ti (cf. 22:14; 37:31; Dt. 6:6; Jer. 31:33).[8]
Caang kua le caang hranak: Na mi an i pumhnak ah tiah a hun timi hi Pathian biaknak caah aa pummi bu nganpi kha an si i Pathian nih luatnak a peknak thawngṭha kha thanh lo in a um kho lo; Pathian cu a caah zumhawktlak a si i khamhnak a pekmi cu amah ca lawng ah a si lo, an mibu caah a si ti kha lawmhnak in a chim. Na ka khamhnak le na ka bawmhnak hi ka damnak a si a ti i cucu ngaihthiamnak he aa pehtlaimi a si kho (Slm. 33:5); atu harnak a tonmi chungin a khamhnak cungah aa lawm i a dong lomi Pathian dawtnak cu mi vialte an i pumhnak ah thanh lo in a um kho lo (cf. Slm. 89:14-15).[9]
Caang hleikhatnak: Hi caang nih hin Pathian a tlintuknak kha a langhter. Salm caṭialtu nih thla a hun cammi cu Bawipa nih bia a kamh cangmi a dawtnak le zumhawktlak a sinak kha a hun pek lainak kha a si. Herh baunak ngantuk a ngeihmi (caang 12) nih Pathhian zaangfahnak le zawnruahnak kha aa ruahchan i cu hna nih cun a hna an ngamter.[10]
Caang hleihnihnak: Ṭhatlonak le harnak nih a kulh in an ka kulh ati tik ah a sualnak ruang i a hung chuakmi a theipar kha an si. Cu thil ṭhalo hna asiloah a ral hna cu tilian bang in a cungah an tlung i amah cu hrawh an timh (2 Sam. 22:5; Jonah 2:5). A sualnak nih zei khua hmanh a hmuhter kho ti lo, a zam tak kho lo; a lu cung sam fa nakin a sualnak cu a tam deuh caah a ral ṭhatnak vialte nih a chuaktaak dih (Slm. 27:3; 69:4; 38:10).[11]
Caang hleithumnak: A ral hna kut in a luatnak ding caah thla a camnak a si i Bawipa ka cungah na lung tling ko tiah a nawlnak aw cawi hika ahhin a um i hmundang ah hi bantuk in a nawlnak he aa pehtlaimi a um lo. Hi nih a langhtermi cu zeitluk in dah Pathian he thukpi in an i pehtlaih ti kha a si; ngakchia bantukin bochannak le zumhnak in bawmh a hal i a hal tikah rianrang in ka bawm ko a hun tinak a si (Slm. 22:19; 38:22; 71:12; 141:1).[12]
Caang hleili le hleinganak: A ral hna, amah thah a zalmi hna nih hei tong ve te hna seh tiah a hun chimmi ahhin thil pathum a hun nolh: sung hna sehlaw i tuai cikcek hna seh tiah a hun ti (Slm. 35:4, 26); a pahnihnak i a hun chimmi ahcun an zumhnak in hnulei ah a kirmi, dirhmun ngei lomi bantuk ah i cang hna seh ti a si (Slm. 78:56-57) i a pathumnak i a chimmi ahcun an ningzak seh ti kha a si. Amah a nihsawh tu hna kha an ningzak hna sehlaw lungdong ngai in um hna seh tiah Pathian sinah thlacamnak in a nawlnak a si.[13]
Caanh hleiruk: Nangmah an kawltu hna tiah a hun chim tikah hin a sakhuami hna nih Pathian an biaknak, an auhnak kha a si; hi bantukin Pathian sin i rat kha Pathian sin i an i mer ṭhannak zong a si kho (Hos. 5:15-6:1) i Pathian zohkhenhnak ti zong in lungpem khawh a si rih (Neh. 2:10; Slm. 122:9). Eichrodt nih cun Bawipa khamhnak a duhmi hna cu khuazeihmun an phaaknak hmanh ah cu lunglawmhnak thawng cu an thanh i Pathian nih a khamhnak hna kha an langhter a ti ve. Cucaah “Bawipa cu a Lianngan” ti hna seh ti in Pathian cu an thangṭhat (Slm. 35:27).[14]
Caang hleisarih: Sifak le retheimi ka si ti tikah hin miding mi ti kha a chim duhmi a si ṭheu lai (Slm. 34:2; 35:10) i ka zawn na ka ruah a ti (Jonah 1:6). A ka bawmtu tiah a hum chim tik ah khamhnak a kan petu, harnak chungin a ka chanhtu (Slm. 27:9) tinak a si i rianrang in ka bawm ko ti kha a nawlmi cu a si (caang 13; cf. Dan. 9:19; Isa. 46:13).[15]
[1] Barker, 842. A ngaingai ti ahcun hi salm hi fung hnih kha fung khat ah an hei komhmi kha a si (Slm. 70). Ṭhen khatnak (caang 1-11) hi saltaannak in an kir hnu hrawng i phuahmi si dawh a si i ṭhenhnihnak zong hi cu nak hnu deuh i phuahmi; Pathian a ṭihzahmi le a tihzah lomi hna karlak i an i hmuhning, an i tinak a si; IB, 209.
[2] Anderson, 314.
[3] Ibid., 315.
[4] Barker, 842.
[5] Ibid.
[6] CBC, 372.
[7] NIBC, 583.
[8] Anderson, 318.
[9] Ibid., 319.
[10] Barker, 843.
[11] Anderson, 319-320.
[12] Oesterley, 237.
[13] Ibid.
[14] Anderson, 320-321.
[15] Ibid.
Credit: Rev. Dr. Lal Pek Lian Facebook
(Amah (Rev. Dr. Lal Pek Lian @ Church Pastor, IBC) nih Salm Hrilhfiah a kan ṭialpiak cuahmah lio ah zapi rel khawh ding in a post mi chung in tår chinmi a si.)
EmoticonEmoticon