-->

Saya Thawng Kian (Zokhua) (1902 – 1957)

- September 20, 2020


Saya Thawng Kian (Zokhua)
(1902 – 1957)

Chuahkehnak

Thawng Kian cu Zokhua kekte Zokhua Siakhel phun Thanghmun chung a si mi a pa Pu Than Chum le a nu Pi Ni Hniang nih 1902 kum chungah an hrin a si.

Ca cawnnak le rianṭuannak

Thawng Kian cu Zokhua bawipa a si ruangah Zokhua Mission School ah ca cawnnak nawl a pek i Kawlca tang hnih tiang a cawng i a awng. Amah cu lothlo fa a si caah le cun biatakte in lo a thlawh lengah chawleh chawhrawl rian zong vuatana a ngei.

Zeimaw thil ṭukṭak tete hi aa cawk i khua khat in khua dangah a vahpi i thil hi a zuar lengmang tawn.

Caan khat cu thil tete Mi-E peng chung khuakip ah a zuar i Farrawn khua a hung phan. Inn khat hnu in dangah thil cu a zuar i Farrawn khua Nguntual chung Pu Za Nawl fanu Zing Ṭial he an i hmu.

An mit aa rem veve nain caan ṭha an hmu kho rih lo. Thil a zuar dih hnu cun khua ah a tlung i Falam ah a va kal i 1928 kum ah Chin Hills Baṭalion ralkap ah a va tla. Mah ralkap chung i a um lio ah Rev. Dr. Cope nih Thawngṭha a chimmi cu a theih ve i mah thawk cun Khrihfa ah a cang.

Nupi ṭhitnak

Thawng Kian cu nupi ṭhit a duh caah ralkap cun khonh a la i Zokhua ah a tlung. Mah hnu cun Farrawn khuami Nu Zing Ṭial cu ṭhitawk in khua an khang. Farrawn khua ah cun Nu Zing Ṭial cu an va ṭhit i puai an tuahpiak hnu ah Zokhua ah an tlung i tlawmpal an um hnuah Falam ah an pahnih in an kal. Falam ah remte in khua an si i 1933 kum chungah fapate an ngei i a min ah Mang Cem an sak.

Ralkap in i phuahnak

Thawng Kian (Mang Cem pa) cu pawfah a hun ngei i ralkap rian zong cu ṭhiṭha in a ṭuan kho lo. Cucaah an nupa khua an khang i ralkap rian cu chuahnak a hal hna i chuahnak nawl an pek caah a rian cun a phuak i Zokhua ah an tlung. Zokhua an phanh tikah cun cingla a rualchan le khuami nih inn sakpiak an zalh hna.

Asinain Thawng Kian, Mang Cem nu le pa nih cun Zokhua ah um loin Farrawn, Mang Cen nu khua ah khuasak ding in an duh deuh caah Zokhua cun Farrawn ah an kal ṭhan i khuasak an ser. Farrawn khuami nih cun inn an thuampiak hna i anmahte nih khuasak an ser.

Pathian riantuannak

Thawng Kian cu Farrawn khua i um a duh khunnak cu Mi-E peng ah Pathian Thawngṭha chim a duh ruang ah a si bik. Amah cu ca zong cu tluk in thiamnak a ngei tuk lo nain Baibal carel le hlasak tu cu a thiam ko.

Farrawn khua an um hnu cun khuachung le khua pangchem ah Thawngṭha cu a chimh lengmang hna i a hmurka zong a man ngaingai. Cucaah Khrihfa ah a lutmi khuami zong an hung um pah.

Mah hnu caan tlawmpal ah 1940 kum hrawngin Rev. Nawl Tling bawmtu ah an hun ṭuanter i thlahlawh ah Rs. 20/- an pek i 1955 kum in Rs. 60/- an pek. Amah cu Baibal ca zong a cawng lo, zarh sarih Baibal ca zong a cawng lo nain Thawngṭhachim ah mi ni an duh ngaingai caah Saya min na pek. Mah hnu cun Saya Thawng Kian tiah an run auh.

Saya Thawng Kian thihnak

Saya Thawng Kian cu Thawngṭha a chim pah cun a pawfah nih cun a chuahhnawh ṭhan, Thawngṭha hmanh sau chim manh loin amah kum 55, 1957 kum chungah a rian a ṭuanpiakmi a Pa Pathian ṭaang ah aa din.

Mi-E peng Khrihfa nih a mah upat peknak Jubilee cu 1979 kum chungaah an tuahpiak. A thih tikah Pi Zing Ṭial he an hrinmi fale hna cu: Mang Cem, Helh To, Ni Hlawn, Mang Zel, Dar Zin, Zing Tlem le Hmet Ṭial tiah fapa 3 le fanu 4 an hrin hna.

Cherhchan : 1) Mission and Youth Golden Jubilee tuanbia cauk, Page 41 – 43

2) Zokhua Khrihfabu Kum 100 tlinnak (1912 – 2012) Magazine,  Page 39 – 14)

Tuanbia a khawmtu: Sayaci Dr. Bawi Hu (A tuanbia hika ahhin tling ten rel khawh a si)

Advertisement


EmoticonEmoticon

 

Start typing and press Enter to search